Đặc biệt trong dịp tết cổ truyền Việt Nam, trên mâm cúng gia tiên của bất kỳ gia đình nào cũng không thể thiếu một thứ bánh đậm đà dân tộc Việt nam đó là món bánh chưng xanh, bánh dày .Vì sao có bánh chưng xanh ? Vì sao bánh chưng lại được đặt trân trọng trên bàn thờ trong ngày tết như vậy? Hôm nay, thư viện trường Tiểu học Mai Thủy xin gửi tới quý thầy cô giáo và các em học sinh một cuốn sách rất ý nghĩa - đó là  cuốn “Sự tích bánh Chưng, bánh Giày”, do Nguyễn Như Quỳnh biên soạn được NXB Hà Nội ấn hành năm 2021. Cuốn sách có khổ 17 x 24cm được in trên bìa cứng dày, với những hình ảnh ngộ nghĩnh, màu sắc bắt mắt đặc biệt sách còn được viết dưới dạng song ngữ Việt Anh các em nhé!

Các em sinh yêu quý! 

Bánh chưng, bánh giày là hình ảnh của quê hương với màu xanh ruộng đồng, sông núi, được làm ra từ những hạt "ngọc thực" quý nhất của thiên nhiên, sinh sôi nảy nở trên những triền đất phù sa đồng bằng dưới sức lao động của con người. Những sản vật giản dị, đậm đà hương vị không những ẩn chứa các giá trị văn hóa và tâm linh mà còn mang

ý nghĩa triết lý nhân sinh sâu sắc.
           Theo dân gian, bánh chưng hình vuông, có góc cạnh, hình khối cụ thể thuộc âm, tượng trưng cho đất. Bánh giày hình tròn không có góc cạnh, hình khối cụ thể thuộc dương, tượng trưng cho trời nên phải màu trắng, không nhân vị.      
        Bánh chưng âm dành cho mẹ, bánh giày dương dành cho cha. Trên mâm lễ dâng cúng ngày Giỗ Tổ Hùng Vương, bánh chưng biểu tượng cho cha Rồng, bánh giày biểu tượng cho mẹ Tiên, mà theo truyền thuyết, đó là khởi thủy cho cộng đồng dân tộc Lạc Việt sau này.

         Bánh chưng, bánh giày được chế biến từ lúa nếp thơm, một sản phẩm tiêu biểu của nghề trồng lúa nước có từ thời Vua Hùng. Trải qua hàng nghìn năm lịch sử, hai sản vật này gắn với câu chuyện huyền sử về lòng hiếu thảo của chàng hoàng tử Lang Liêu thời

Hùng Vương dựng nước.
  Truyện kể ràng: ngày xưa ở nước ta, trong số các con của Vua Hùng Vương thứ 6 có một hoàng tử tên là Lang Liêu. Các hoàng tử khác đều văn hay võ giỏi, nhưng đều không thích lao động chân tay, chỉ riêng có hoàng tử Lang Liêu là chăm chỉ và yêu thích trồng trọt. Chàng thường cùng vợ con về quê hương vỡ ruộng, cuốc bãi, cùng bà con nông dân trồng lúa gạo, hoa màu. Khi vua Hùng đã già yếu, muốn kén chọn người kế vị, Vua phán truyền “ Đến ngày hội lớn đầu năm, ai dâng được của ngon vật lạ nhất để cúng trời đất  sẽ được ta truyền ngôi cho”.

Vào ngày hội lớn đầu năm, mọi người nô nức mang sản vật mà mình đã chuẩn bị để dâng lên vua cha. Các hoàng tử mang của ngon vật lạ các nơi về đông đủ. Bên cạnh những thứ đó, lễ vật của Lang Liêu lại rất đơn giản. Nhưng sau khi nghe Lang Liêu tâu trình về cách làm và ý nghĩa của hai loại bánh. Nhà Vua bèn chọn lễ vật Lang Liêu dâng để tế trời đất và đặt tên cho bánh hình vuông là bánh chưng và bánh hình tròn là bánh giầy. Ông cũng chọn Lang Liêu là người nối ngôi báu. Từ đó nhân dân ta có tục gói bánh chưng và giã bánh giầy trong dịp tết, chọn những cái ngon nhất đẹp nhất bày lên bàn thờ cúng tổ tiên.

 Hy vọng sau khi nghe cô giới thiệu xong cuốn sách này các em đã biết được nguồn gốc của loại bánh ý nghĩa này và có thể tự tin phụ giúp ông bà, cha mẹ gói bánh chưng để cúng tổ tiến và thưởng thức trong dịp Tết cổ truyền sắp tới.

Chào tạm biệt quý thầy cô và các em!

CBTV: Phạm Thị Luyến